Vragen: Nyrstars rommel niet IN maar UIT De Dommel!

Indiendatum: 18 okt. 2023
Antwoorddatum: 14 nov. 2023

Op 18 oktober ontvingen wij uw vragen 'Nyrstar's rommel niet IN maar UIT de Dommel' naar aanleiding van een artikel in het Eindhovens Dagblad. Hierbij geven wij u onze reactie.

Uw Inleiding

Sinds de Partij voor de Dieren deel uitmaakt van het AB, krijgen wij als fractie voortdurend te horen dat Waterschap De Dommel er alles aan doet om op "realistische wijze" aan de ~-doelstellingen te werken. Tevens is al enkele malen benoemd dat "laaghangend fruit" inmiddels al geplukt is, en dat grote stappen maken lastig kan zijn.

Op vrijdag 13 oktober jl stond er een artikel in het ED waaruit bleek dat De Dommel door lozingen in de Eindergatloop (welke dus uitloopt in De Dommel) zó vervuild is met chloriden, dat we in De Dommel te maken hebben met brak water. Het soort water dat men normaliter alleen treft in kustgebieden, maar dan 100 kilometer landinwaarts van Nederland. Zoals uit het artikel blijkt komt dit door een zinkfabriek die per dag gemiddeld zo'n 14.000 kilogram chloride en 8.300 kilogram sulfaat loost in open wateren waar De Dommel direct aan verbonden is. Ondanks dat dit nota bene de rivier is waar ons waterschap naar vernoemd is en we dus zo trots op zijn, vervuilt Nyrstar tot op de dag vandaag onze dierbare rivier met 300 kubieke meter vervuild water per dag. Dit met als gevolg dat plantensoorten, maar ook vis- en dierenpopulaties in aantal zichtbaar en aangetoond achteruit gaan, hebben wij vanuit het artikel vernomen. De rivier waar we als waterschap zo trots op zijn, vergaat tot een giftige rivier waar we het liever niet over hebben. Wat de impact is op de gezondheid van mensen, wordt akelig weinig overgeschreven.

300 m3 per uur komt per dag neer op 7.200 m3. Dat zijn bijna 3 olympische zwembaden vol met giftige, mogelijk ziekmakende stoffen die onze kansen om de KRW doelstellingen te halen met de dag kleiner maken. Wat betekent dit voor Nyrstar zou je je afvragen, dit kan toch niet? Maar jawel: Nyrstar mag volgens het artikel doorgaan met het lozen, omdat de "hoogste rechter" heeft besloten dat Nederland geen rechten heeft om Nyrstar te stoppen. Nyrstar wordt niet gecontroleerd op milieukwaliteitsnormen. Een bedrijf dat ecosystemen vernietigt, planten en dieren uitroeit, en mogelijk de leefbaarheid voor mensen ondermijnt, doet volgens wetmatigheden niets verkeerd.
In het artikel komt een dystopisch optimisme naar voren, want in 2025 zou er een nieuwe vergunning nodig zijn voor Nyrstar, en daarmee lijkt de strijd ten einde. Wat niet geheel duidelijk wordt gemaakt in het artikel, is dat dit betekent dat Nyrstar nog meer dan een jaar lang door kan gaan met lozen van vervuild water. Dit komt neer op meer dan 262.800 m3 vervuild water. Ofwel: zo'n 1.000 olympisch zwembaden met vergif voor mens, dier, natuur en toekomstige generaties. Weinig reden voor optimisme als je het aan Partij voor de Dieren vraagt.
En wat ambieert De Dommel? Die ambieert alleen overleg met dit bedrijf. Naar aanleiding van deze crisis stellen wij graag de volgende vragen:

Vooraf
Uw vragen hebben betrekking op het bedrijf Nyrstar Overpelt, voorheen Umicore, dat van de Vlaamse overheid een vergunning heeft gekregen om reststoffen te lozen op de Eindergatloop. De Eindergatloop is een van de bovenlopen van de Dommel aan de Belgische zijde van de landsgrens. Het bedrijf valt daarmee onder de Belgische wet-en regelgeving. Er is een afspraak tussen de Vlaamse grensprovincies Limburg en Antwerpen en de provincie Noord-Brabant dat wederzijds, milieuvergunningen die in de grenszone worden aangevraagd, aan elkaar worden voorgelegd om te worden
voorzien van een advies. Dat betekent concreet dat voorgenomen vergunningen vanuit de Vlaamse provincies aan de Provincie Noord-Brabant worden gezonden. Zij heeft de uitvoering hiervan overgedragen aan de Omgevingsdienst Midden en West Brabant (OMWB). De Omgevingsdienst stuurt deze voorgenomen vergunning naar Waterschap De Dommel voor een reactie. Deze reactie verwekt de Omgevingsdienst in de reactie die zij namens de Provincie Noord-Brabant verstuurd aan de desbetreffende provincie. In dit proces is Waterschap De Dommel géén zelfstandig overheidheidsorgaan maar een instantie die een onderbouwing geeft voor de reactie van Provincie Noord-Brabant.
De inzet vanuit Waterschap De Dommel (WDD) was, in afstemming met Provincie Noord Brabant, in het verleden maximaal gericht op samenwerking en beïnvloeding via goede contacten. Daarnaast gaven we advies aan de Omgevingsdienst over vergunningaanvragen in de grensregio. Met het nieuwe Waterbeheerprogramma 5 (WBP5) en het essay "Scherper aan de wind" 'is onze koers verlegd. Naast de samenwerking zoeken we nu naar aanvullende mogelijkheden en instrumenten om de Vlaamse overheden en instanties te stimuleren de belasting op de bovenlopen van de Dommel te verminderen. De nadere uitwerking van de aanbevelingen uit het essay zullen in het eerste kwartaal van 2024 aan het bestuur worden voorgelegd.

Een complicatie hierbij is het gegeven dat België in 2003 bij het vaststellen van de normen voor de Kaderrichtlijn Water (KRW) andere afspraken heeft gemaakt met Europa dan Nederland. Dit betekent dat het kan voorkomen dat water aan de Vlaamse zijde van de landsgrens voldoet aan de KRW en aan onze zijde van de grens niet voldoet. Dit is een situatie die wij als waterschap alleen niet kunnen veranderen. Hiervoor trekken we samen op met de partners binnen het Nederlandse Maasstroomgebied via het programmabureau Maas. Het doel is dat dit vraagstuk op nationale en internationale agenda komt.
De veranderde koers en nieuwe inzet vraagt meer capaciteit van onze organisatie. Dit wordt betrokken bij de aanbevelingen van het essay en bij het opstellen van de nieuwe visie op Schoon water. Deze staat voor de 2e helft van 2024 ter besluitvorming geagendeerd.

Vraag 1
Is er zicht op de huidige impact van deze vervuiling op de volksgezondheid van mensen die in de buurt van De Dommel wonen?
Antwoord
Waterschap De Dommel gaat niet over de volksgezondheid. Daarvoor zijn andere instanties verantwoordelijk. Wij hebben daarmee hierop ook geen zicht.
Verder verwijst u met "deze vervuiling" direct naar de impact van Nyrstar Overpelt op de Dommel. De waterkwaliteit in de Dommel wordt door vele factoren beïnvloed, zoals de hoeveelheid water in de Dommel en van ook de belasting vanuit huishoudens en bedrijven bovenstrooms in Vlaanderen.

Vraag 2

Klopt het dat er bij de vergunningsaanvraag in 2021 voorwaarden aan het waterschap zijn voorgelegd inzake de vergunningen van Nyrstar en dat het waterschap geen bezwaren had? Hoe kan dit?
Antwoord
Uw aanname klopt niet. Er zijn bij de vergunningsaanvraag géén voorwaarden voorgelegd aan het waterschap. De mogelijkheid van advies is gegeven aan de Provincie Noord-Brabant (zie inleiding).
In 2020/2021 liep er een vergunningaanvraag van Nyrstar Pelt bij de provincie Limburg (VL). In de vergunning is o.a. een trapsgewijze afbouw van de lozing van Chloriden opgenomen. Deze afbouw is gekoppeld aan de ~-doelstellingen op de Dommel aan Vlaamse zijde met een doorkijk op het effect op de Nederlandse zijde. Deze afbouw is een positieve ontwikkeling omdat de belasting vanuit Nyrstar op de Dommel op termijn zal afnemen. Om deze reden is er vanuit het waterschap aan de OMWD Midden West Brabant een gunstig advies gegeven over de nieuwe vergunning. De OMWD heeft ons advies overgenomen in hun reactie.
In de vergunning is een bepaling opgenomen dat WDD het bedrijf up-to-date meetgegevens over het debiet, de waterhoeveelheid, levert. Zo kan via WDD het bedrijf worden gealarmeerd wanneer het debiet in De Dommel kritisch laag is, waardoor de concentratie aan o.a. chlorides in De Dommel de vergunningsnorm zou overschrijden. Nyrstar Overpelt vermindert op basis hiervan haar productie. Dit is de afgelopen jaren enkele malen gebeurd.
Ook is er een bepaling opgenomen dat Nyrstar een onderzoek moet doen naar de belastbaarheid van de Dommel o.a. m.b.t. chlorides en sulfaat. Hieruit moet blijken dat een hogere belasting van op de Eindergatloop geen nadelige gevolgen heeft voor de (Vlaamse)KRW-doelstellingen. Wanneer dit wél het geval is wordt de vergunning aangepast. Hierbij is de belastbaarheid van de Dommel i.r.t. de ~-doelstellingen bepalend voor de opgenomen waarden in de vergunning.
Het voornemen is dat de brede actualisatie van de lozingsvergunning 31/12/25 gereed is zodat er 1/1/26 een nieuwe vergunning in werking treed. Hiermee zal de belasting vanuit Nyrstar naar verwachting geen belemmering meer zijn voor het bereiken van de Vlaamse KRW-normen.

Op 24 februari 2021 is de vergunning voor de stoffen sulfaten, seleen, chloriden, bromide en thallium bekrachtigd door de deputatie van provincie Limburg. Hierop heeft de Limburgse Milieufederatie (VL) op 24/02/21 bezwaar aangetekend. Dit bezwaar is behandeld door de Vlaamse Overheid (Vlaams Gewest). In deze procedure is de Provincie Noord-Brabant gevraagd om een advies. Omdat de inhoud van de vergunning, vanaf de aanvraag van de vergunning tot het behandelen van het bezwaar, niet was veranderd heeft de Omgevingsdienst gebruik gemaakt van ons eerder uitgebrachte advies. Waterschap de Dommel heeft haar oorspronkelijke advies destijds nogmaals direct gezonden aan de Vlaamse Overheid. Daarom is deze als zelfstandige reactie terug te vinden.

Vraag 3
Zijn er recentelijk metingen gedaan om te kijken wat de daadwerkelijke concentraties zijn van stoffen die worden geloosd door Nyrstar? Zo ja, kunt u deze informatie met ons delen? Zo nee, waarom niet? Kan dit dan alsnog worden gedaan en worden gedeeld met het AB?
Antwoord
Het waterschap heeft geen informatie over recentelijke metingen en daadwerkelijke concentraties van de lozing van Nyrstar Pelt. Wij meten niet op het lozingspunt van Nyrstar op de Eindergatloop. Deze lozing valt onder de bevoegdheid van de Vlaamse overheid. De Vlaamse Milieu Maatschappij (VMM) heeft de gegevens over de daadwerkelijke lozing.
Naast het meetpunt op de grens (240011) meten we sinds 1980 in afstemming met de VMM de waterkwaliteit op twee punten langs de Eindergatloop, boven- en benedenstrooms van Nyrstar en één op de Dommel bovenstrooms de Eindergatloop. Deze gegevens zijn voor u beschikbaar, zie bijlage 1.

Vraag 4
Is er zicht op de hoeveelheid en verscheidenheid aan stoffen die in het grondwater eindigen door Nyrstar, en wat voor gevolgen dit heeft en nog zou kunnen hebben op de veiligheid voor mensen en dieren die woonachtig zijn in ons werkgebied? Zo nee, hoe kan dat inzicht verkregen worden?
Antwoord
De primaire bevoegdheid wat betreft het grondwater ligt bij de Vlaamse overheid. De bevoegdheid wat betreft eventuele grensoverschrijdende effecten ligt bij de Provincie Noord-Brabant. Deze gegeven zijn beschikbaar bij de VMM en de Provincie Noord Brabant.

Vraag 5
Kan het DB inzicht geven in het proces dat is gevoerd tegen de lozingen van Nyrstar en welke klachten precies zijn ingediend?
Antwoord
Hier bij verwijzen we u graag naar het chronologisch overzicht in bijlage 2. Dit overzicht was opgenomen bij het DB-voorstel 12-12-2017 met als onderwerp Zinkindustrie (Nyrstar).
Na 2018 hebben de ambtelijke contacten er voor gezorgd dat in stappen de vergunning is aangescherpt en dat in de vergunning is een bepaling opgenomen dat WDD het bedrijf up-to-date meetgegevens over het debiet, de waterhoeveelheid, levert. Sinds 2019 neemt Waterschap De Dommel, op uitnodiging van Nyrstar, deel aan de jaarlijkse bijeenkomsten van de opvolgingscommissie.
In bijlage 3 is het beroepsschrift opgenomen zoals dat op 18 mei 2007 namens Provincie Noord Brabant en Waterschap De Dommel is ingediend.

Inzicht in de strategie
Vraag 6
Kan het DB het AB haar strategie duidelijk maken in deze casus die zij tot nu toe heeft gekozen en tevens het AB meenemen in haar vervolgaanpak? Wat heeft het DB gedaan tijdens de jaarlijkse opvolgingscommissie? Hoe zorgt het DB dat Waterschap De Dommel stevig aan tafel zit en een dergelijke schadelijke vergunning in de toekomst voor Nyrstar én andere bedrijven voorkomt?
Antwoord
Vanaf 2008 is door Waterschap de Dommel, de Provincie Noord Brabant en de Nederlandse Maaswaterpartners (o.l.v. Programmabureau Maas) maximaal ingezet op samenwerking en kennisdeling. Deze samenwerking was en is gericht op de Vlaamse waterpartners maar ook op het bedrijf Nyrstar. In bijlage 4 vind u een overzicht van alle geformaliseerde en overleggen "op uitnodiging" waarin Waterschap De Dommel aanwezig is.
De accounthouder Bedrijven heeft zich ingespannen met als doel dat bedrijfsproces van Nyrstar zo snel mogelijk aan de BBT-standaard (best beschikbare technologie) zal gaan voldoen, zie het chronologisch overzicht vanaf punt 24. Dat heeft o.a. als resultaat opgeleverd dat de vergunning van Nyrstar stapsgewijs strenger is geworden.
In de opvolgingscommissie Nyrstar wordt stil gestaan bij de inspanningen Nyrstar levert om binnen de gegeven vergunning te werken. Daarnaast geven zij aan op welke wijze zij zich voorbereiden op de grote actualisering van de vergunning in 2025. Vanuit WDD geven wij daar onze ook aandachtpunten mee.
Voor de toekomst trekken we samen op met de partners binnen programmabureau Maas. Binnen programmabureau Maas werken we samen met andere waterschappen, provincies en rijk, waarbij ook aandacht is voor grensoverschrijdende aspecten van waterbeheer. De casus Nyrstar gebruiken we om binnen het Maasstroomgebied een aanvullende strategie en een bij passend afwegingskader op te stellen. Daarnaast intensiveren we de werkrelatie met de OMWB en PNB.
Verder heeft het waterschap bij het Rijk aandacht gevraagd voor het grensoverschrijdende waterkwaliteitsvraagstuk. We hebben altijd het oplossen van de grensoverschrijdende verontreiniging als randvoorwaarde gerapporteerd naar het Rijk middels het KRW-portaal.

Vraag 7
Waarom heeft het DB geen burgers gemobiliseerd om tegen de vergunningverlening in
actie te komen?

Antwoord
Het DB is belast met de dagelijkse aangelegenheden. Het mobiliseren van burgers om
tegen vergunningverlening in actie te komen, is geen rol van het DB.

Vraag 8
Welke stappen heeft het waterschap nog meer ondernomen om de schadelijke impact
van Nyrstar een halt toe te roepen?
Antwoord
Zie antwoord bij vraag 6.

Vraag 9
Hoe kan het dat het waterschap de Dommel volgens onderzoek van de Utrechtse Universiteit onvoldoende doet om andere overheden aan te spreken, en hoe verhoudt dit zich überhaupt tot alle andere ambities van De Dommel om meer `sturend te zijn' vanaf 2030? Hoe reflecteert het DB op de uitspraak van de onderzoeken van de Utrechtse Universiteit?
Antwoord
U verwijst hierbij naar het essay "Scherper aan de wind: Koersen op KRW-doelbereik in 2027". Op verzoek van de Brabantse waterschappen heeft universiteit Utrecht onderzocht wat de waterschappen nog meer kunnen doen om de doelen van de KRW te realiseren. Een van de uitkomsten is dat de waterschappen nog meer kunnen doen in het aanspreken van anderen op hun verantwoordelijkheid. Op dit moment wordt gewerkt aan een nadere uitwerking wat de aanbevelingen voor De Dommel betekenen. Gezocht wordt naar aanvullende mogelijkheden en instrumenten dan die we tot nu toe hebben ingezet. We houden daarbij rekening met onze positie. Wij zijn namelijk niet de vergunningverlenende instantie, het betreft een situatie buiten ons beheergebied en landsgrens.

Vraag 10
Op welke manier heeft het Waterschap De Dommel hulp ingeroepen bij andere waterschappen, de provincie of het Rijk?
Antwoord
Wanneer het specifiek afstemming over vergunningen van Nyrstar betreft stemmen we af met de Provincie Noord Brabant en met de Vlaamse Milieu Maatschappij. Verder werken we samen binnen het Programmabureau Maas met de Nederlandse Maaswaterpartners. Daarvoor is naast een ~-werkgroep die zich o.a. bezig houdt met de grensoverschrijdende belasting ook een werkgroep Buurlanden actief.
Verder heeft op 11 mei 2023 de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli), het strategisch adviescollege voor regering en parlement op het brede domein van de fysieke leefomgeving, een (brief)advies aangeboden aan de Minister van Infrastructuur en Waterstaat over waterkwaliteit.
Waterschap De Dommel werkt nauw samen met het Ministerie van I&W en heeft een actieve bijdrage geleverd aan de Kabinetsreactie naar aanleiding van het (brief) advies van de Rli.

Vraag 11
Wat gaat Waterschap De Dommel tussen nu en 2025 doen tegen de lozingen van Nyrstar?
Antwoord
De lopende vergunning is verleend door de provincie Limburg en bekrachtigd door de Vlaamse overheid. Tot het moment van de nieuwe vergunning aanvraag zijn de huidige voorwaarden uit deze vergunning van kracht. Wat we doen is het goed monitoren van de parameters bij onze eigen meetpunten zodat ten tijde van de vergunningaanvraag voldoende gegevens aanwezig zijn om eventuele argumenten voor scherpere eisen in een advies goed te kunnen onderbouwen. Daarnaast brengen we in het voortraject van de vergunningaanvraag in dat de nieuwe vergunning geen belemmering mag zijn voor het bereiken van de ~-doelstellingen op de Nederlandse zijde van de waterloop. Hierover zullen we alle Vlaamse partners o.a. per brief informeren.
Binnen programmabureau Maas werken we samen met andere waterschappen, provincies en rijk — waarbij ook aandacht is voor grensoverschrijdende aspecten van waterbeheer. De casus Nyrstar gebruiken we om binnen het Maasstroomgebied de strategie te actualiseren en een bijpassend afwegingskader op te stellen.

Vraag 12
Kan het DB toezeggen onderzoek te doen naar alle richtlijnen van de KRW-doelstellingen die ervoor zullen zorgen dat de daadwerkelijke impact van Nyrstar in 2025 helder is voordat vergunningen worden toegekend.
Antwoord
We monitoren op verschillende plekken de waterkwaliteit op de Eindergatloop en de Dommel in Vlaanderen. Daarnaast hebben we ook een meetpunt op de grens. Hiermee proberen we de impact vanuit Vlaanderen op de waterkwaliteit zo goed mogelijk in beeld te hebben.
Deze informatie benutten we bij het advies dat wij aan de OMWB aanleveren wanneer er een adviesverzoek bij de provincie binnenkomt. Dat zullen we ook doen bij de herziening van de vergunning van Nyrstar in 2025.
Voorts merkt het Dagelijks Bestuur op dat artikel 58-vragen niet bedoeld zijn voor het ontlokken of doen van toezeggingen. Wij verzoeken u hiervoor een commissievergadering te benutten.

Vraag 13
Kan Waterschap De Dommel onderzoek doen naar stoffen anders dan chloriden en sulfaten om er op toe te zien dat andere lozingen waarvoor vergunningen nodig zijn niet onopgemerkt blijven en waar mogelijk gestopt worden.
Antwoord
Dat doen we al. Er ligt een meetpunt (240011) op de grens waar het meest uitgebreide pakket aan stoffen wordt gemeten. Daarnaast meten al aan de Vlaamse zijde van de grens in de Dommel en in de Eindergatloop op een uitgebreid pakket aan stoffen, zie bijlage 1.

Vraag 14
Gaat Waterschap De Dommel in 2025 dwarsliggen om te voorkomen dat Nyrstar de Dommel nog langer zal schaden?
Antwoord
Naast de huidige inzet op samenwerking en beïnvloeding zal het waterschap gebruik maken van de juridische mogelijkheden die er zijn. Daarnaast onderzoeken we samen met de partners binnen het Programmabureau Maas welke andere mogelijkheden er zijn om het effect van de grensoverschrijdende belasting van de waterkwaliteit te beperken.

Inzicht in juridische mogelijkheden
Vraag 15
Waterschap De Dommel heeft eerder een rechtszaak aangespannen tegen Nyrstar. Tata Steel en Chemours kunnen succesvol worden aangepakt. Probeert Waterschap de Dommel vandaag de dag Nyrstar op andere manier verantwoordelijk te stellen voor de schade die het heeft aangebracht en nog steeds aanbrengt?
Antwoord
Waterschap de Dommel heeft in 2007 beroep ingediend tegen een voorgenomen besluit van de Provincie Limburg (VL). Het waterschap heeft géén rechtszaak aangespannen tegen het bedrijf Nyrstar Overpelt.
Wij zetten maximaal in op het beperken en voorkomen van negatieve effecten op het Nederlandse watersysteem en op het bereiken van onze KRW-doelen via de reguliere juridische mogelijkheden. Dit doen we door we maximaal in te zetten op samenwerking, het delen van kennis en onderzoeken we samen met de partners binnen het Programmabureau Maas welke mogelijkheden er zijn om het effect van de grensoverschrijdende belasting van de waterkwaliteit te beperken. De casus Nyrstar wordt daarbij als pilot gebruikt.

Vraag 16
Welke juridische mogelijkheden ziet het DB voor haarzelf en andere Nederlandse overheden om Nyrstar aan te pakken of de Belgische overheid die de vergunning heeft verleend?
Antwoord
Wij overwegen op dit moment geen juridische stappen.
Op dit moment wordt gewerkt aan een nadere uitwerking van de aanbevelingen van het essay "Scherper aan de wind: Koersen op KRW-doelbereik in 2027" om in beeld te krijgen wat de aanbevelingen voor Waterschap De Dommel betekenen. In het eerste kwartaal van 2024 kan het bestuur kiezen op welke wijze ze invulling wil geven aan deze aanbevelingen. Eenzelfde proces loopt ook bij de andere Brabantse Waterschappen.

Vraag 17
Is de provincie hier wél bevoegd gezag, en indien ja, hoe zorgt het DB ervoor dat de provincie Nyrstar met urgentie aanpakt?
Antwoord
Het bevoegd gezag is de Vlaamse overheid, zij verlenen de vergunning aan Nyrstar.

Vraag 18
Kunt u de heer Conjaerts uitnodigen bij de eerstvolgende AB-vergadering om openbaar vragen van het AB te beantwoorden?
Antwoord
Het Reglement van Orde bevat thans geen bepalingen voor het uitnodigen van externen in AB-vergaderingen.
Wel kunt u de rondvraag bij commissie- en AB-vergaderingen gebruiken om zulke vragen aan de orde te stellen.
Verder beschikt het AB over een eigen Strategische Agenda. In het huidige Bestuursprogramma zijn hiervoor de volgende onderwerpen benoemd:
• Heroriëntatie programmering KRW
• Uitwerking doelstelling klimaatneutraal 2023
• Lange termijn visie schoon water.
Maar het AB kan altijd besluiten om nog meer onderwerpen toe te voegen aan deze agenda en/of deze agenda te wijzigen. Op 30 november 2022 heeft zij hiervoor de volgende criteria vastgesteld:
1. Strategisch niveau: het moet gaan over de lange termijn en/of een verdere verdieping in ontwikkelingen op de (middel)lange termijn.
2. Gericht op een gepaald doel: bijv. de uitvoering van het Waterbeheerprogramma, Beleidsplan en/of het Bestuursakkoord, of onderwerpen waarvan bekend is dát er zal moeten worden gehandeld maar nog niet bekend is hóe.
3. Complex: bijv. een onderwerp dat veel kennis en/of de betrokkenheid van veel (externe) partijen vraagt.
4. Overgenomen door het AB. In dit kader zijn er verschillende mogelijkheden, zoals een door het AB overgenomen motie of een door het AB overgenomen amendement.

Als het AB besloten heeft om een onderwerp toe te voegen, wordt dit door het AB verder uitgewerkt.